Page 9 - Δείγμα βιβλίου Εκπ/κών, Α΄τάξη

2. ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΥΛΙΚΩΝ & ΜΕΣΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ σημασία των διδακτικών μέσων στη μάθηση αποτελεί ΥΛΙΚΑ ΜΕΣΑ ΓΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Α΄& Β΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
κοινή παραδοχή, η επιλογή των κατάλληλων διδακτι-
κών μέσων παραμένει κρίσιμο ερώτημα. Η ανάπτυξη A΄ ΧΕΙΡΑΠΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ
Κριτήρια συμπερίληψης διδακτικών υλικών και της εκπαιδευτικής τεχνολογίας, ιδιαίτερα των Νέων
μέσων τεχνολογιών με τις διδακτικές προκλήσεις τους, θέ- Α1 ΕΤΟΙΜΟΠΑΡΑΔΟΤΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ - ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ*

Η επιλογή των διδακτικών υλικών και μέσων σχε- τουν επιτακτικότερα τα ερωτήματα καταλληλότητας
τίζεται με καθετί που έχει να κάνει με τη διδασκαλία, των υλικών. Δεν πρόκειται απλά για την αντικειμενική Αριθμοί - Αριθμητικές πράξεις Γεωμετρία - Χώρος Μετρήσεις
τους σκοπούς και τα Προσδοκώμενα Μαθησιακά δυσκολία να διαλέξει κάποιος από την πληθώρα των
Αποτελέσματα (εφεξής ΠΜΑ) του ισχύοντος επίση- λογισμικών που συνεχώς αυξάνονται, αλλά κυρίως • Συλλογές μικροαντικειμένων όπως • Γεωμετρικά στερεά. • Μήκος. Σχοινιά, σπάγκοι,
μου Προγράμματος Σπουδών, τους άμεσα εμπλε- για τις εγγενείς δυσκολίες ενσωμάτωσής τους στη δι- κουμπιά, χάντρες, καλαμάκια, ξυλάκια • Γεωμετρικές χάρακες, μετροταινίες, μέτρο,
κόμενους μαθητές και εκπαιδευτικούς, τις μεθόδους δασκαλία με μια διδακτική κουλτούρα αιώνων και οι παγωτών, ραβδάκια χειροτεχνίας, επιφάνειες, τάγκραμ, γνώμονας, μοιρογνωμόνιο.
διδασκαλίας και τις επιστήμες, καθώς και τους ισχύ- αδιερεύνητες, μέχρι τώρα, μαθησιακές δυνατότητες, οδοντογλυφίδες κ.ά. πεντόμινα,* • Επιφάνειες. Τετραγωνικές
οντες κοινωνικοπολιτικούς και οικονομικούς παρά- αλλά και επιπτώσεις που έχουν. • Συλλογές φυσικών υλικών όπως φασόλια, παζλ, συλλογή πλάκες, τετραγωνικό μέτρο.
γοντες. Παρακάτω αναφέρουμε μερικά κριτήρια που φακές, κάστανα, φουντούκια, διάφοροι λογικομαθηματικών • Βάρος. Παραδοσιακή ζυγαριά
προσπαθήσαμε να εφαρμόσουμε κατά την επιλογή Προς το παρόν θεωρούμε, ότι τα διδακτικά λογι- σπόροι και καρποί, βότσαλα, όστρακα κ.ά. συνθέσεων,* δομικό και σταθμά.
και τη σύνταξη των διδακτικών υλικών για τα Μαθη- σμικά σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υπο- • Δομικό υλικό σε μονάδες, δεκάδες και υλικό πλαστικών ή • Όγκος / Μάζα. Άδεια χαρτόνια
ματικά με τον Σπορίκο και τον Φουντοιύκο. καταστήσουν τα παραδοσιακά διδακτικά υλικά και εκατοντάδες, όπως κυβάκια lego και ξύλινων επιφανειών από συσκευασίες χάρτινες από
μέσα. Ιδιαίτερα στη μαθηματική εκπαίδευση μικρών Dienes* και ραβδάκια Cuisenaire. κ.ά. γάλα, χυμούς κ.ά. Κυβάκια.
παιδιών, η χρήση παραδοσιακών μέσων, όπως είναι • Άβακας.* • Χάρτες, δυσδιάστατοι. Οικιακά σκεύη μέτρησης υγρών,
• Τα Προγράμματα Σπουδών για τα Μαθηματικά για παράδειγμα τα χειραπτικά υλικά και ο φυσικός • Αριθμητήριο. • Γεωμετρικός όπως διαβαθμισμένη κανάτα και
Προσχολικής Αγωγής και του Δημοτικού σχολείου με κόσμος των πραγμάτων κρίνονται αναντικατάστατης • Αριθμομηχανή. πίνακας*, λάστιχένια ποτήρια.
τους σκοπούς και τα ΠΜΑ, όπως αυτά έχουν διατυ- διδακτικής αξίας και σημασίας, για τον απλό λόγο ότι • Μηχανή τυχαίας μοιρασιάς.* κορδόνια. • Χρόνος. Ημερολόγια, ρολόγια
πωθεί στα επίσημα κείμενα (Ι.Ε.Π. : 2021), θέτουν δια μέσου αυτών επιτυγχάνεται η αισθητοποίηση των • Καρτέλες ψηφίων 0-9.* • Καθρεφτάκια. και κλεψύδρα.*
το πλαίσιο και προσδιορίζουν τις ανάγκες σε υλικά μαθηματικών εννοιών και η μάθηση με αυθεντικούς • Αριθμογραμμές και αριθμοπίνακες.* • Αμμοδοχείο. • Θερμοκρασία. Θερμόμετρο.
και μέσα. όρους αναφοράς. Είναι κοινός τόπος όλων των παι- • Προσομοιώσεις νομισμάτων και υλικά για • Κλασικά παιχνίδια,
δαγωγών ότι τα χειραπτικά υλικά και τα μαθηματικά αγορές, αποδείξεις προϊόντων, καρτελάκια όπως σκάκι, μύλος,
• Οι μαθησιακές ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των της φύσης είναι το αναντικατάστατο μέσο για τον μα- τιμών κ.λπ. βυθισμένο καράβι,*
μαθητών και των μαθητριών. Το περιεχόμενο της θηματικό «εγγραμματισμό» των μικρών μαθητών και • Αντικείμενα παραγωγής ρυθμικών ήχων, Τρίλιζα* κ.ά.
διδασκαλίας πρέπει να συνδέεται α) με τις ήδη την εισαγωγή τους στη μαθηματική σκέψη. όπως μεταλλικά τρίγωνα και ράβδοι. • Συλλογές
αποκτημένες μαθηματικές εμπειρίες και τη γνωστική • Υλικά παιχνιδιών, όπως τραπουλόχαρτα, συμμετρικών
ανάπτυξη των παιδιών και β) με το φυσικό και το Τα υλικά μέσα διδασκαλίας των Μαθηματκών με ζάρια (10πλευρα και 6πλευρα), μάρκες, φυσικών
κοινωνικό περιβάλλον που συνθέτουν την καθημε- τον Σπορίκο και τον Φουντούκο, διαβαθμίζονται σε μπίνγκο, παιχνίδια μνήμης, ντόμινο κ.ά. αντικειμένων, όπως
ρινότητά τους. Οι μαθητές χρειάζονται υλικά σαφή, φύλλα δέντρων.
εύληπτα, ελκυστικά και ρεαλιστικά ως προς τις α) Χειραπτικά υλικά.
παιδευτικές τους εμπειρίες. β) Έντυπα υλικά.
γ) Ψηφιακά υλικά. Α2 ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ ΥΛΙΚΑ Α3 ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΟΥ

• Οι διδακτικές ανάγκες των εκπ/κών. Οι εκπ/κοί • Χαρτί σε διαφοερετικά μεγέθη και χρώματα. • Στάμπες, σφραγίδες.
χρειάζονται υλικά, πρακτικά, εύχρηστα, εύπλαστα,
ευέλικτα και ευπροσάρμοστα, προκειμένου να τα 2.1. Χειραπτικά υλικά μέσα - κατασκευές μαθητών • Διαγραμμισμένο χαρτί (τετραγωνισμένο, με κουκκίδες, τρίγωνα, • Μηχάνημα πλαστικοποίησης
τροποποιήσουν και να τα προσαρμόσουν σε διαφο- κ.ά.). και μηχάνημα βιβλιοδέτησης για
ροποιημένες διδακτικές μεθόδους και τις εκάστοτε Στον πίνακα της επόμενης σελίδας καταγράφονται • Χαρτόνια, διαφορετικών μεγεθών και σκληρότητας. σπιράλ.
ιδιαίτερες διδακτικές συνθήκες. τα παραδοσιακά χειραπτικά υλικά που απαιτούνται • Φάκελλοι. • Συρραπτικό.
• Η επιστημονική, διδακτική εγκυρότητα των υλικών, συνήθως για ένα εργαστήριο Μαθηματικών Α΄ και Β΄ • Μολύβια, σβήστρες, ξύστρες, χρώματα, μπογιές και πινέλα. • Διακορευτής.
οι διδακτικές πρακτικές και παραδόσεις του ελληνι- Δημοτικού. • Κόλλες. • Ψαλίδια.
κού σχολείου, οι σύγχρονες παιδαγωγικές μέθοδοι Ο αστερίσκος (*) υποδηλώνει ότι το συγκεκριμένο • Διάφορες κολλητικές ταινίες. • Αποθηκευτικοί χώροι ( χαρτόνια,
που στηρίζονται στις αρχές της βιωματικής και ενερ- εποπτικό μέσο, μπορεί να κατασκευαστεί και από • Σχοινιά, σπάγγοι, κορδόνια, συρματένια σχοινιά. μπουκάλια, σπιρτόκουτα, κ.ά).
γητικής μάθησης και της παιδοκεντρικής διδασκαλί- τον /την εκπαιδευτικό και τους μαθητές της τάξης. Οι • Καρφίτσες, πινέζες, μανταλάκια.
ας είναι μερικά ακόμα από τα κριτήρια επιλογής των οδηγίες κατασκευής συμπεριλαμβάνονται στη σχετι- • Πλαστικές θήκες, διαφάνειες, σπιράλ.
διδακτικών υλικών και μέσων του προγράμματός κή δραστηριότητα του βιβλίου Δραστηριότητες Μαθη- • Τσόχα.
αυτού. ματικών Α΄ τάξης, βοήθημα εκπ/κού. Β΄ ΕΝΤΥΠΑ ΥΛΙΚΑ
Τα χειραπτικά υλικά που χρειάζονται για τις προτά- Βιβλία μαθητών, Τετράδια εργασιών, Βιβλία εκπ/κών και Δρατσηριότητες Μαθηματικών.
Είδη Υλικών και Μέσων διδασκαλίας
σεις διδασκαλίας στο παρόν βιβλίο, αναφέρονται α)
στην εισαγωγή κάθε ενότητας χωριστά (Η ενότητα Γ΄ ΨΗΦΙΑΚΑ ΥΛΙΚΑ
Η διδασκαλία αποδίδει καρπούς όταν ο στόχος, η αυτή με μια ματιά) και β) στα επιμέρους μαθήματα 1. Πολυμεσικά βιβλία μαθητών με διαδραστικές μικροεφαρμογές και ηχητικό υλικό..
μέθοδος και το υλικό μέσο «δένουν» σε μια ενοποιη- των ενοτήτων με υπότιτλο Υλικά - Μέσα. 2. Ψηφιακό αποθετήριο του Σπορίκου. [Αυτοτελείς Δ/Ε (Διαδραστικές μικροεφαρμογές) για
τική διδακτική πράξη. Αν και η μαθησιακή αξία και η διδασκαλία στην τάξη και εξάσκηση των μαθητών. Ηχητικά αρχεία mp3 με τις Ιστορίες του
Σπορίκου.]

8 © Μαθηματικά Α΄Δημοτικού με τον Σπορίκο και τον Φουντούκο - Βιβλίο εκπ/κού Εισαγωγικό Μέρος 9