Page 9 - ekp_g

ριστρέφοντας και δοκιμάζοντας διάφορες θέσεις και οπτικές γωνίες του σχήματος και του μεγέθους Β΄Δραστηριότητες στην αίθουσα
του. Προκειμένου να αναπτύξουν σταθερές εσωτερικές αναπαραστάσεις των γεωμετρικών σχημά-
των, χρειάζονται τη βοήθειά μας να αναλύουν τα χαρακτηριστικά και της ιδιότητες του καθενός. Στη Αναγνώριση, περιγραφή και ταξινόμηση γεωμ. σχημάτων (ii)
διαδικασία αυτή εμπλέκεται αναγκαία και η γλώσσα μέσω της οποίας εκφράζουμε τις γεωμετρικές Μάντεψε το στερεό σχήμα
έννοιες. Όταν ενθαρρύνουμε τα παιδιά να περιγράφουν τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητας των σχη- Τοποθετούμε μέσα σε μία αδιαφανή σακούλα ένα γεωμετρικό στερεό
μάτων που χρησιμοποιούν, μέσα από την περιγραφή ανακαλύπτουν και συνειδητοποιούν σχέσεις και καλούμε ένα παιδί να το αναγνωρίσει δια της αφής, πιάνοντας το
που υπάρχουν σε ένα σχήμα και μεταξύ διαφορετικών σχημάτων, καθώς επίσης και πώς τα επιμέ- αντικείμενο έξω από τη σακούλα και χωρίς να το δει.
ρους μέρη συνδέονται με το όλο της κατασκευής τους.
Η καθημερινή γλώσσα των παιδιών της προσχολικής ηλικίας δεν επαρκεί για την κατανόηση και
την επικοινωνία των γεωμετρικών εμπειριών τους. Χρειάζονται να εμπλουτίσουν τη γλώσσα τους με Κατάταξη στερεών με βάση ιδιότητες και χαρακτηριστικά (ii)
τις βασικότερες έννοιες και όρους. Η εισαγωγή τους στη γλώσσα των μαθηματικών είναι αναγκαίο Πράγματα που μοιάζουν με γεωμετρικά σώματα
να πατάει, αρχικά, στην καθημερινή γλώσσα τους. Στην αρχή, χρησιμοποιούμε τους μαθηματικούς Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να ψάξουν γύρω τους, για να ανακαλύψουν
όρους παράλληλα με καθημερινές εκφράσεις που αποδίδουν το νόημά τους και κατανοούν τα παι- αντικείμενα σε σχήματα γνωστών γεωμετρικών σωμάτων. Πιθανά ευρή-
διά. Οι καθημερινές εκφράσεις λειτουργούν σαν ένα αγωγός νοηματοδότησής τους. Για παράδειγμα, ματα μπορεί να είναι
όταν τα παιδιά κατασκευάζουν ένα τρίγωνο με τρία μολύβια, το κάθε μολύβι αποτελεί τη μια πλευρά • ορθογώνια: βιβλία, κασετίνες, σβηστήρες, χαρτόκουτα, ντουλάπες παιχνίδια
του και στο σημείο που ενώνονται δύο μολύβια σχηματίζουν μία γωνία. Οι όροι γωνία και πλευρά κ. ά.
είναι βασικοί. Το σχήμα που πετυχαίνουμε με τρία μολύβια έχει τρεις πλευρές, με τέσσερα μολύβια, • κύβοι: ζάρια, κυβάκια, παιχνίδια, χαρτόκουτα κ.ά.
τέσσερις πλευρές κ.ο.κ. ώστε τα παιδιά να εμπεδώσουν την έννοια της πλευράς. Αντίστοιχα, όταν • πυραμίδες: παιχνίδια
ενώνουμε τις άκρες των τριών μολυβιών σχηματίζουμε τρεις γωνίες, με τέσσερα μολύβια, τέσσερις • κύλινδροι: χαρτοταινίες, χαρτί κουζίνας ή τουαλέτας, κατσαρόλες, μολύβια
κ.ά.
γωνίες κ.ο.κ. • σφαίρες: μπάλες, υδρόγειος, πορτοκάλια, καρπούζια, παιχνίδια κ.ά.

Βασικές λέξεις και έννοιες
Πλευρά, γωνία, κορυφή, τρίγωνο, τετράγωνο, ορθογώνιο, πολύγω- Τρισδιάστατες κατασκευές (ii)
νο, κύβος, πυραμίδα, κύλινδρος, σφαίρα. Κατασκευές με υλικά δόμησης, όπως μαγνητικά κυβάκια και μαγνητικά
ραβδάκια.
ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΣΤΕΡΕΑ
Τα παιδιά ξεχωρίζουν το υλικό που χρησιμοποιούν για τις κατασκευές
Α΄ Δραστηριότητες με τον Σπορίκο και τον Φουντούκο τους, ανάλογα με το σχήμα. Περιγράφουν και ονομάζουν τα συγκεκριμέ-
να στερεά σώματα που χρησιμοποιούν στις κατασκευές τους.
3 Ο Σπορίκος ανακαλύπτει τα παιχνίδια των παιδιών
Σελίδες φυλλαδίου 8 - 9
Κατασκευές με οδοντογλυφίδες και πλαστελίνη ή μαλακά ρεβίθια (ii)
Ο Σπορίκος ανακαλύπτει τα παιχνίδια των παιδιών (Αφήγηση)
Στο σπίτι όπου φωλιάζει ο Σπορίκος, ζει μία οικογένεια με δύο μικρά Παίρνουμε μία οδοντογλυφίδα και στην άκρες της κολλάμε δύο μπα-
παιδιά, τον Δημήτρη και την Ελένη. Ο Σπορίκος συμπαθεί τα παιδιά για λίτσες πλαστελίνη. Για να κάνουμε ένα τετράγωνο, χρησιμοποιούμε
δύο λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι γιατί στις δύσκολες μέρες του χειμώ- 4 οδοντογλυφίδες και 4 μπαλίτσες πλαστελίνη στις γωνίες του. Αν
να που δεν βρίσκει τροφή, τα παιδιά αφήνουν διακριτικά σπόρους και κάνουμε δύο όμοια τετράγωνα και ενώσουμε τις κορυφές τους με 4
ψίχουλα έξω από το παράθυρο του δωματίου τους. Ο δεύτερος λόγος επιπλέον οδοντογλυφίδες, σχηματίζουμε έναν κύβο. Δοκιμάζουμε και
είναι γιατί με τις χαρούμενες φωνές και τα ζωηρά παιχνίδια τους δίνουν άλλα σχήματα διαφορετικών μεγεθών και αφήνουμε τα παιδιά να χρη-
ζωή στη γειτονιά. Ο Σπορίκος χαίρεται που τα βλέπει χαρούμενα κάθε σιμοποιήσουν τη φαντασία τους.
πρωί, στις εννιά η ώρα, χέρι - χέρι να πηγαίνουν στο Νηπιαγωγείο. Σή- 8 Τρισδιάστατα σχήματα και κατασκευές γεωμετρικών στερεών. Ε΄ Διαδραστικές μικροεφαρμογές (ii)
Κύβος, ορθογώνιο, κύλινδρος, σφαίρα και πυραμίδα.
μερα, όμως, τα παιδιά δεν ακούστηκαν και ο Σπορίκος ανησύχησε, μή- Πράγματα και γεωμετρικά σχήματα ℮ ℮ ℮
∆/Ε
℮ ℮ ℮
πως τους έπιασε πάλι καμιά γρίπη κι έχουν πυρετό; Με ένα φτερούγισμα Γ_Αναγνώριση και ταξινόμηση στερεών σωμάτων.
πήγε και στάθηκε στο παράθυρό τους. Δεν βλέπει τίποτα. Χτυπάει με το Γ_Κύβος.
ράμφος του το τζάμι, αλλά κανείς δεν αποκρίνεται. Τα παιδιά δεν είναι Γ_Στερεά και επίπ. γεωμ σχήματα.
στο δωμάτιο. Βλέπει μόνο τα παιχνίδια τους σκορπισμένα εδώ κι εκεί, Γ_Γεωμετρικά στερεά και γεωμ. αντικείμενα.
λίγο ατακτοποίητα. Κυβάκια σε διαφορετικά χρώματα, ένα μισοχτισμέ-
νο σπίτι με ορθογώνια τουβλάκια, πύργους με κυβάκια, μία γέφυρα με
κυλινδρικές κολώνες, μία πυραμίδα, μπάλες και πατίνια, σκορπισμένα Δ΄ Χρήσιμες υποδείξεις για παιχνίδια (ii)
στο πάτωμα. Ο Σπορίκος βρίσκει την ευκαιρία να παρατηρήσει τις κα- Polydron. Επιτραπέζιο παιχνίδι κατασκευής τρισδιάστατων
τασκευές των παιδιών. Παρόμοια σχήματα έχει δει κι αλλού, αλλά δεν σχηματισμών με δισδιάστατες επιφάνειες πλευρών.
θυμάται ακριβώς. «Μακάρι να μπορούσα να κάνω κι εγώ τέτοιες ωραίες Polygon
κατασκευές», σκέφτηκε κι αμέσως ήρθε στο μυαλό του κάτι στενάχωρο. Τρισδιάστατα αντικείμενα και γεωμετρικά στερεά. Αντιστοιχίες. 9
Όλα τα πουλιά συμφωνούν ότι οι σπουργίτες δεν κάνουν όμορφη φωλιά!

8 Με τον Σπορίκο και τον Φουντούκο, Δραστηριότητες Μαθηματικών για το Νηπιαγωγείο 9