Page 7 - ekp_g

κάτω το κεφάλι! 1.ii. Γεωμετρικά σχήματα (ΙΕΠ: ΠΣ 2021)
Τα χεράκια τώρα βάζω Οι μαθητές και οι μαθήτριες να είναι σε θέση:
το κεφάλι μου σκεπάζω. Γνώσεις Δεξιότητες Στάσεις
Θα με δείτε τώρα πάλι ► Να αντιλαμβάνονται ► Να αναγνωρίζουν και να ταξινομούν βασικά ► Να δημιουργούν
να κουνάω το κεφάλι. σχέσεις συνέχειας και επίπεδα και στερεά γεωμετρικά σχήματα με βάση τα συνδέσεις και
ασυνέχειας στις γραμμές γενικά χαρακτηριστικά τους (σε διαφορετικές θέσεις, αναλογίες ανάμεσα
και στις επιφάνειες (π.χ. μεγέθη και προσανατολισμούς). στα γεωμετρικά
B΄ Δραστηριότητες με φύλλα εργασίας (ι) ανοιχτές και κλειστές ► Να περιγράφουν και να συγκρίνουν επίπεδα σχήματα που
ΦΓ1 Τι άλλαξε στο ντύσιμό του; (Φλας ντυσίματος μορφές) (π.χ. είναι και στερεά γεωμετρικά σχήματα χρησιμοποιώντας χρησιμοποιούν στις
κύκλος μια γραμμή που στοιχεία ή ιδιότητες (αριθμός πλευρών, γωνίες κ.λπ.). δραστηριότητες μέσα
ΦΓ2 Περίγραμμα χεριού / ποδιού δεν είναι κλειστή;) στην τάξη και στον
ΦΓ3α΄ Παιχνίδι θέσεων σε τετραγωνισμένη επιφάνεια ► Να αντιπαραβάλλουν ► Να κατασκευάζουν επίπεδα και στερεά πραγματικό κόσμο.
γεωμετρικά σχήματα με διάφορα υλικά.
ΦΓ3β΄ Παζλ αντικείμενα του ► Να συνδέουν επίπεδα και στερεά σχήματα (π.χ.
πραγματικού κόσμου με τον κύλινδρο με τον κύκλο).
γεωμετρικά σχήματα.
► Να συνθέτουν και να αναλύουν επίπεδα και
Γ΄ Διαδραστικές μικροεφαρμογές (ι) στερεά σχήματα.
Γ_Παζλ 4 τεμαχίων Ενδεικτικές Δραστηριότητες (1.ii)
Γ_Παιχνίδι προσανατολισμού • Σε ομάδες σχεδιάζουν σε τετραγωνισμένο δάπεδο ένα παιχνίδι συλλογής αντικειμένων χρησιμοποι-
Γ_Βρες τα μονοπάτια του Σπορίκου ώντας επίπεδα σχήματα που έχουν κατασκευάσει. Παίζουν είτε με σύστημα αναφοράς το σώμα τους
είτε με πιόνια, ώστε να συλλέξουν σχήματα με ίδιες ή παρόμοιες ιδιότητες (π.χ. η ομάδα των τριγώνων
κ.λπ.) ακολουθώντας οδηγίες (π.χ. μπρος-πίσω, δεξιά-αριστερά).
• Σχεδιάζουν και κόβουν επίπεδα σχήματα και στη συνέχεια τα συνθέτουν, ώστε να δημιουργήσουν ένα
Δ΄ Χρήσιμες υποδείξεις για παιχνίδια (ι) τοπίο ή έναν πίνακα ζωγραφικής με την τεχνική του κολάζ.
Scratch. Δωρεάν διαδικτυακά παιχνίδια ρομποτικής με • Σε ομάδες παίζουν παιχνίδια, όπως είναι το τουίστερ, χρησιμοποιώντας ζάρι με στερεά σχήματα, ώστε
δυνατότητες προγραμματισμού για νήπια. να κάνουν τις συνδέσεις, ανάμεσα σε στερεά και επίπεδα σχήματα.
• Βλέποντας σχηματισμένα όλα τα μέρη ενός στερεού σχήματος σε επίπεδη μορφή, εκτιμούν ποιο στερεό
σχήμα αναπαρίσταται και ελέγχου τις εκτιμήσεις τους, συνθέτοντας / κατασκευάζοντας το στερεό σχχή-
μα.
• Σε ομάδες και χωρίς να βλέπουν η μία την άλλη, ανταλλάσσουν οδηγίες για να δημιουργήσουν μια κατα-
σκευή (π.χ. μια γέφυρα ή ένα σπίτι), αξιοποιώντας τα στερεά σχήματα από το οικοδομικό υλικό.

Γεωμετρικά σχήματα (δισδιάστατα και τρισδιάστατα)

Διδακτικές επισημάνσεις
Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας έρχονται σε επαφή με τρισδιάστατα γεωμετρικά σώματα στην κα-
θημερινότητά τους, όπως είναι τα διάφορα παιχνίδια κατασκευών, τα αντικείμενα του νοικοκυριού
(συσκευασίες γάλακτος, χαρτί τουαλέτας, κονσερβοκούτια) κ.ά. και μέσω αυτών των επαφών εξοι-
κειώνονται με τη φόρμα τους. Συνήθως, τα παιδιά μαθαίνουν εύκολα να αναγνωρίζουν τη φόρμα και
τις ονομασίες των γεωμετρικών σωμάτων, αλλά οι γνώσεις αυτές παραμένουν τυπικές, αν δεν ει-
σαχθούν στη διερευνητική διαδικασία εμπειρικής ανακάλυψης των στοιχείων τους (κορυφές, γωνίες,
πλευρές) και των ιδιοτήτων τους (μεγαλύτερη / μικρότερη πλευρά, ίσες πλευρές). Οι δραστηριότη-
τες αναγνώρισης, ταξινόμησης, ανάλυσης και κατασκευής γεωμετρικών σωμάτων που προτείνουμε
αποβλέπουν στην καλλιέργεια της συνήθειας των παιδιών να «βλέπουν» και να συγκρίνουν βασικά
χαρακτηριστικά των γεωμετρικών σχημάτων και να επικοινωνούν τις διαπιστώσεις τους.
Στις δραστηριότητες με επίπεδα γεωμετρικά σχήματα, αρκετοί εκπαιδευτικοί επισημαίνουν ότι πρέ-
πει να χρησιμοποιούμε μόνο επιφάνειες και να μην τα παρουσιάζουμε πάνω σε στερεά σώματα, για-
τί τα παιδιά μερικές φορές ταυτίζουν το σχήμα με το συγκεκριμένο στερεό, π.χ. αν δείξουμε το σχήμα
τετραγώνου με μία πλευρά του κύβου, πιθανό το παιδί να ταυτίσει το τετράγωνο με τον κύβο! Όπως
και με τα στερεά, είναι σημαντικό να μην περιοριζόμαστε στο οπτικό πρότυπο του κάθε σχήματος,
αλλά να χρησιμοποιούμε πολλούς τρόπους και μορφές παρουσίασής του, από διαφορετικές οπτικές
γωνίες και ποικιλία υλικών. Από τη μονόπλευρη χρήση των υλικών, συχνά, τα παιδιά σχηματίζουν
εσφαλμένες αντιλήψεις, π.χ. ταυτίζουν την έλλειψη με τον κύκλο, δεν αναγνωρίζουν το τετράγωνο
ως ορθογώνιο, δεν αναγνωρίζουν το τρίγωνο με τη μύτη προς τα κάτω κ.ά.
Γενικά, όταν τα παιδιά παίζουν με διάφορες γεωμετρικές κατασκευές (puzzle, tangram, lego,
polydron, ubongo κ.ά.), πειραματίζονται για να βρουν την κατάλληλη θέση του κάθε τεμαχίου, πε-
6 Με τον Σπορίκο και τον Φουντούκο, Δραστηριότητες Μαθηματικών για το Νηπιαγωγείο 7