Page 15 - ekp_m

Δραστηριότητες με τον Σπορίκο και τον Φουντούκο (3.ii)

3.ii. Εξοικείωση με τον συλλογισμό των πιθανοτήτων (ΙΕΠ: ΠΣ 2021) Πέτρα, ψαλίδι, χαρτί (σελ. φυλαλλαδίου 10-11)

Οι μαθητές και οι μαθήτριες να είναι σε θέση: Ο Σπορίκος κάθεται στην άδεια φωλιά του πελαργού και φαίνεται σκε- 4 Πέτρα, ψαλίδι, χαρτί ℮ ℮ ℮ ∆/Ε ℮ ℮ ℮
πτικός. Το παιχνίδι που έπαιζαν σήμερα τα παιδιά του Νηπιαγωγείου
Γνώσεις Δεξιότητες Στάσεις ήταν ακαταλαβίστικο. Οι παίχτες ήταν δύο ή τρεις μαζί και δεν κρα-
► Να διερευνούν σχέσεις ► Να περιγράφουν ένα γεγονός ως βέβαιο, ► Να εκτιμούν τις δια- τούσαν στα χέρια τους κάποιο παιχνίδι. Έβαζαν τα χέρια τους στην
ανάμεσα σε αριθμούς πιθανό, αδύνατο. φορετικές προσεγγίσεις πλάτη και ύστερα έδιναν το σύνθημα, φωνάζοντας ρυθμικά «Πέτρα,
και σύνολα, σύμβολα, ► Να πραγματοποιούν απλά πειράματα – διαδικασίες επίλυσης ψαλίδι, χαρτί». Την ίδια στιγμή, άπλωναν το ένα χέρι τους τεντωμέ-
σχήματα (να εστιάζουν σε τύχης ενός σταδίου. προβλήματος. νο μπροστά, όλοι μαζί. Άλλος άπλωνε την παλάμη ανοιχτή, σαν μια
μια ιδιότητα ενός αντικει- ► Να περιγράφουν τον δειγματικό χώρο (το ► Να υιοθετούν σταδιακά κόλλα χαρτί, άλλος άνοιγε τα δύο δάχτυλα σαν ψαλίδι κι άλλος έκλει-
μένου, π.χ. χρώμα, να σύνολο των πιθανών εκβάσεων). την πιθανολογική σκέψη νε τα δάχτυλα σε γροθιά, σφιγμένη σαν πέτρα. Ύστερα κάτι έλεγαν
κάνουν απλές μαθηματι- για να αναλύουν και να μεταξύ τους και αποφάσιζαν ποιος κέρδισε, ποιος έχασε ή ποιοι ήταν Ψαλίδι
κερδίζει το χαρτί
κές πράξεις, να κάνουν ► Να χαρακτηρίζουν ένα παιχνίδι ως δίκαιο ερμηνεύουν εκπαιδευτικές ισοπαλία. Ο Σπορίκος παρακολούθησε όλες τις λεπτομέρειες του παι- κερδίζει το ψαλίδι Πέτρα Χαρτί κερδίζει την πέτρα
συγκρίσεις π.χ. μεγεθών) ή άδικο και να μετατρέπουν ένα παιχνίδι από και καθημερινές κατα- χνιδιού, αλλά ήταν μερικά πράγματα που δεν μπόρεσε να καταλάβει, 10 Εξοικείωση με συλλογισμούς πιθανοτήτων (3.ii).
(i, ii). άδικο σε δίκαιο. στάσεις εντός και εκτός Πώς αποφάσιζαν τον νικητή και πώς τον χαμένο. Τι σήμαινε άραγε η
σχολικής τάξης. λέξη «είμαστε ισόπαλοι»; Αυτά είχε τώρα στο μυαλό του, ένιωθε λίγο

απογοητευμένος κι αναρωτήθηκε. Ψαλίδι
κερδίζει το χαρτί
«Υπάρχει κανείς να μου εξηγήσει τους κανόνες του παιχνιδιού;»
Ενδεικτικές Δραστηριότητες Επακόλουθο παιχνίσδι
• Σε εικόνες με διάφορες καταστάσεις κολλάνε αυτοκόλλητα διαφορετικού χρώματος για να δηλώσουν Καθοδηγούμε τα παιδιά να παίξουν το παιχνίδι δύο - δύο, εφαρμόζο- Πέτρα
την πιθανότητα να συμβούν (πράσινο για κάτι που είναι βέβαιο, π.χ. αύριο είναι Τρίτη, πορτοκαλή ντας τους κανόνες του παιχνιδιού κερδίζει το ψαλίδι Χαρτί κερδίζει την πέτρα
για κάτι που είναι πιθανό, π.χ. αύριο θα βρέξει και κόκκινο για κάτι που είναι αδύνατο, π.χ. αύριο θα
έρθει στο σχολείο ο Σούπερμαν). Δραστηριότητες (3.ii)
• Συμμετέχουν σε ομάδες σε απλά πειράματα τύχης αξιοποιώντας από τις ΤΠΕ τον «Τροχό της Τύ-
χης» Πιθανότητες» από το Φψτόδενδρο «Μαθησιακά Αντικείμενα». Κάνουν προβλέψεις, εκτελούν Συζητήσεις πιθανών γεγονότων
το πείραμα και συζητούν αν αυτές επιβεβαιώθηκαν ή όχι και γιατί. Τα παιδιά συζητούν για γεγονότα που συμβαίνουν πάντα, μερικές φο-
• Ανά τρεις ομάδες χρησιμοποιούν ένα ζάρι (το οποίο έχει φτιαχτεί με τρόπο ώστε να δίνει άνισες ρές ή ποτέ στο νηπιαγωγείο, στο σπίτι τους και άλλους χώρους.
πιθανότητες νίκης στις ομάδες) που έχει τέσσερις πράσινες πλευρές, μία κόκκινη και μία μπλε. Η π.χ. Στο Νηπιαγωγείο
κάθε ομάδα έχει διαλέξει ένα από τα χρώματα και κάθε φορά που τυχαίνει το χρώμα της εκτελεί μία
διαδρομή για να μαζέψει πόντους. Τα παιδιά καλούνται να εντοπίσουν αν το παιχνίδι στο οποίο συμ- «Το κουδούνι του διαλείμματος χτυπάει πάντα στην ώρα του».
μετείχαν είναι δίκαιο ή άδικο και προτείνουν λύσεις για να το μετατρέψουν σε δίκαιο. «Μερικές φορές έχουμε γιορτές όπως γενέθλια».
«Ποτέ δεν αφήνουμε ζώα να μπουν στην αίθουσα του Νηπιαγωγείου».

Ρίψη κέρματος, σβούρας, ζαριού Παιχνίδι με τη σβούρα ή το ζάρι.
∆/Ε
∆/Ε
℮ ℮ ℮
℮ ℮ ℮
℮ ℮ ℮
℮ ℮ ℮
Διδακτική προσέγγιση (3.ii) Σε καθημερινά παιχνίδια των παιδιών που δεν μπορεί να καθοριστούν 3 4 5
Η ανάπτυξη της ικανότητας πρόβλεψης γεγονότων ως πιθανά, βέβαια ή αδύνατα είναι σημαντική ακριβοδίκαια οι ρόλοι των παιχτών και η προτεραιότητα στη σειρά, προ-
για την εισαγωγή των νηπίων στα συλλογιστικά μαθηματικά. τείνουμε να ρίχνουν ένα κέρμα, σβούρα ή ζάρι, ή ακόμα και να προχω- 1
Για το σκοπό αυτό αξιοποιούμε απλές πιθανολογικές καταστάσεις όπου καλούμε τα νήπια να ρήσουν σε οργανωμένη κλήρωση, προκειμένου να πάρουν αποφάσεις.
περιγράψουν ένα γεγονός της καθημερινής τους εμπειρίας ως βέβαιο, πιθανό ή αδύνατο. Οργα- Επιτραπέζια παιχνίδια τύχης με σβούρα ή ζάρι 2
νώνουμε, επίσης παιχνίδια τύχης, χρησιμοποιώντας τη ρίψη του κέρματος, του ζαριού, της σβούρα Σε πολλά επιτραπέζια παιχνίδια οι κινήσεις των παιχτών καθορίζονται 3
και την κλήρωση, προκειμένου να υποβοθήσουμε τα παιδιά να εισαχθούν στη συλλογιστική της με την ρίψη ζαριού ή σβούρας.
πρόβλεψης και της αξιοποίησης του αποτελέσματος. 4
Πιθανότητες και στατιστική
Παιγνίδια με έγχρωμη σβούρα (ή εξάπλευρο ζάρι) και μάρκες 5
Βασικές λέξεις και έννοιες Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες 3 – 5 παιχτών και διαλέγουν καθένας Κατηγορικά δεδομένα. Σημειόγραμμα (3.i). 11
Βέβαιο, πιθανό, αδύνατο. ένα χρώμα από τα χρώματα της σβούρας. Ρίχνουν με τη σειρά τη σβού-
Πάντα, μερικές φορές, ποτέ. ρα και κάθε φορά που η σβούρα σταματά στο χρώμα του παίχτη που τη
Ρίψη κέρματος, ζαριού, σβούρας, κλήρωση. ρίχνει, ο παίχτης κερδίζει μία μάρκα. Νικητής ανακηρύσσεται ο παίχτης
που μαζεύει τις περισσότερες μάρκες.
Δ΄ Δραστηριότητες με φύλλα εργασίας (3.ii)
Σ Πιθανότητες και σημειόγραμμα.

Ε΄ Διαδραστικές εφαρμογές (3.ii)
Π_Τροχός τύχης με αριθμούς 1-10.
Σ-Π_Πέτρα, ψαλίδι, χαρτί.

14 Με τον Σπορίκο και τον Φουντούκο, Δραστηριότητες Mαθηματικών για το Νηπιαγωγείο 15