Page 11 - ekp_a

σθάνθηκε ότι κάποιος τους παρακολουθεί, σταμάτησε και αντίκρισε τον Σπορίκο με τα αδέρφια του.
2.iii. Επεξεργασία ποιοτικών μαθηματικών σχέσεων (ΙΕΠ: ΠΣ 2021) Τότε συνέβη κάτι το εξαιρετικό. Τα ζωάκια και τα πουλάκια στάθηκαν το ένα απέναντι στο άλλο και
Οι μαθητές και οι μαθήτριες να είναι σε θέση: κοιτιόντουσαν. Για μια στιγμή, τα σπουργιτάκια άρχισαν να φοβούνται και αναστατώθηκαν, μήπως
Γνώσεις Δεξιότητες Στάσεις συμβεί κάτι κακό.
► Να διερευνούν ► Να εξοικειώνονται με τις σχέσεις μεταξύ ► Να αντιλαμβάνονται τη σημασία «Μη φοβάστε», τους καθησύχασε ο Σπορίκος. «Πρώτον, είναι απέναντι από το ρυάκι και δεν είναι
σχέσεις ανάμεσα σε των στοιχείων σε δύο σύνολα (ισότητα, των κανονικοτήτων σε καθημερινά εύκολο να περάσουν αμέσως απέναντι. Δεύτερον, ακόμα κι αν περάσουν 5 Οι οικογένειες του Σπορίκου και του Φουντούκου
αριθμούς και σύνολα, ανισότητα, αντιστοιχίσεις). θέματα (π.χ. καταγραφή προτιμήσε- το ρυάκι, θα ανοίξουμε τα φτερά μας και θα φύγουμε και τρίτον, δεν θα
σύμβολα, σχήματα ► Να συγκρίνουν τον πληθικό αριθμό δύο ων, ψηφοφορία κ.λπ) και σε σχέση το κάνουν, γιατί ο Φουντούκος είναι φίλος μου και θα μας προστατέψει».
κ.ά., καθώς και μορ- συνόλων με τη βοήθεια των αντιστοιχιών, με κοινωνικά και πολιτισμικά ζητή- Με τα λόγια αυτά τα αδερφάκια του Σπορίκου ηρέμησαν και ύστερα από
φές συμβολικής ανα- χωρίς την απαρίθμηση των στοιχείων των ματα (π.χ. οι διαφορετικές προτιμή- λίγη ώρα, καθώς τα σκιουράκια απομακρύνονταν, κάποιο είπε.
παράστασής τους . συνόλων (με τη χρήση διαγραμμάτων ή σεις των αγοριών και των κοριτσιών «Σπορίκο, τα σκιουράκια είναι πολλά, μπορεί να είναι και περισσότερο
πινάκων διπλής εισόδου). σε παιχνίδια και ταινίες).
από εμάς. Κρίμα που δεν ξέρουμε τους αριθμούς να μετρήσουμε».
Ενδεικτικές Δραστηριότητες (2.iii) «Μπορεί τους αριθμούς να μην τους μάθαμε ακόμα, αλλά εγώ γνωρίζω
• Παίζουν μια παραλλαγή από το παιχνίδι μουσικές καρέκλες. Στην αρχή όλα τα παιδιά έχουν από μία έναν άλλον τρόπο να βρω ποιοι είναι οι περισσότεροι και ποιοι οι λιγότε-
καρέκλα (και πρέπει να απαντήσουν σε ερωτήσεις όπως: είναι οι καρέκλες όσα τα παιδιά, πόσες είναι οι ροι», απάντησε ο Σπορίκος και πρόσθεσε. «Θα σας εξηγήσω στη φωλιά
καρέκλες). Το παιχνίδι συνεχίζεται βάζοντας και βγάζοντας καρέκλες (τα παιδιά συνεχίζουν να απαντούν μας. Προς το παρόν, σκεφτείτε μόνο το εξής. Θα μπορούσαμε, όλα τα
σε αντίστοιχες ερωτήσεις). αδερφάκια, να είμαστε φίλοι, ένας με έναν, όπως για παράδειγμα, εγώ 12 Οι έννοιες της ισότητας και της ανισότητας με σύγκριση ποσοτήτων και αντιστοίχιση ένα προς ένα (2.ιιi).
• Ψηφίζουν για να εκλέξουν τον πρωταγωνιστή στη γιορτή των Χριστουγέννων. Σε κάθε παιδί αντιστοιχεί και ο Φουντούκος. Εμείς πια, είμαστε σαν ένα αγαπημένο ζευγαράκι». - Περισσότερα ή λιγότερα;
ένα σχήμα, το οποίο κολλάει στο καπελάκι του υποψηφίου. Η ψηφοφορία στην κάλπη γίνεται με τα αντί-
στοιχα σχήματα, ενώ για την καταμέτρηση των ψήφων κατασκευάζουν ένα ραβδόγραμμα. Ζευγάρια φίλων (Επακόλουθο παιχνίδι ανοιχτού χώρου)
Υλικά: Κορδέλες – περιβραχιόνια σε δύο χρώματα, ένα για τα σκιουρά-
κια κι ένα για τα σπουργιτάκια.
Διδακτική προσέγγιση (2.ιιι) Χωρίζουμε τα παιδιά σε ομάδες και μοιράζουμε τις κορδέλες για να έχει

Σύγκριση ποσοτήτων με αντιστοίχιση ένα προς ένα το κάθε παιδί το διακριτικό του. Ύστερα τα παιδιά κάνουν ζευγάρια (σκι-
Μέχρι εδώ, ταξινομήσαμε και σχηματίσαμε ομάδες με ποσότητες πραγμάτων που είχαν συγκε- ουράκι – σπουργιτάκι) και σχηματίζουν ένα κύκλο. Τα ζευγάρια πιάνο-
κριμένα χαρακτηριστικά και με συγκεκριμένα κριτήρια. Το αμέσως επόμενο ερώτημα που προκύπτει νται από το μπράτσο με το ένα χέρι και έχουν ελεύθερο το άλλο χέρι.
για τα παιδιά, αφού σχηματίσουν μία συλλογή πραγμάτων είναι «Πόσα είναι;». Η ερώτηση αυτή μας Ανάμεσά τους, αφήνουν απόσταση δύο - τριών βημάτων.
Δύο παιδιά, ένα στο ρόλο του φύλακα - σκίουρου που κυνηγάει και το
εισάγει στην έννοια της αριθμητικής ποσότητας πραγμάτων. Πριν ακόμα ασχοληθούμε με την αρίθ-
μηση και την καταμέτρηση ποσοτήτων, θα ασχοληθούμε με δραστηριότητες διατήρησης, αύξησης δεύτερο στο ρόλο του ομήρου - σπουργίτη, στέκονται στο κέντρο. Με Περισσότερα ή λιγότερα; Σύγκριση ποσοτήτων με αντιστοίχιση ένα προς ένα (2.iιι). 13
και μείωσης μιας ποσότητας καθώς επίσης και άμεσης σύγκρισης δύο ποσοτήτων με αντιστοίχιση την έναρξη του παιχνιδιού ο όμηρος – σπουργίτης θα τρέξει με σκοπό να 6 Η ζυγαριά του μανάβη
φτάσει και να πιαστεί σε ένα ελεύθερο μπράτσο κάποιου άλλου σπουργί-
ένα προς ένα.
Ο Ο Ο Ο Ο τη, χωρίς να προλάβει να το αγγίξει ο φύλακας. Τότε, το δεύτερο παιδί του
ζευγαριού, ο σκίουρος είναι υποχρεωμένο να φύγει και να πιαστεί στο
Χ Χ Χ Χ
Με τις δραστηριότητες αντιστοίχισης ένα προς ένα, τα παιδιά μαθαίνουν, επίσης, να συγκρίνουν μπράτσο κάποιου άλλου ζευγαριού, αλλά από το μπράτσο του σκίουρου.
εμπειρικά τα στοιχεία δύο ποσοτήτων (π.χ. ποτήρια και καλαμάκια ) και αισθητοποιούν τις έννοιες Ο φύλακας προσπαθεί να πιάσει κάποιο παιδί όμηρο την ώρα που αλλά-
ζει ζευγάρι κι αν το καταφέρει αλλάζουν ρόλο.
που χρησιμοποιούν, περισσότερα / λιγότερα από, τόσα… όσα, διαφορά. Οι δεξιότητες κατασκευής
ζευγαριών και αντιστοίχισης ένα προς ένα συμβάλλουν στην αισθητοποίηση και την κατανόηση των Η ζυγαριά του μανάβη (Σελίδες φυλλαδίου 14-15)
αριθμών και των αριθμητικών σχέσεων, όπως είναι οι ισότητες και οι ανισότητες. Ένα από τα πιο αγαπημένα μέρη του Σπορίκου είναι η λαϊκή αγορά. Στη
Διασθητική προσέγγιση της ισότητας με παραδοσιακή ζυγαριά λαϊκή αγορά πηγαίνουν όλοι οι άνθρωποι της γειτονιάς για να ψωνίσουν.
Η παραδοσιακή ζυγαριά όταν ισορροπεί στα ίσα μας προσφέρει μία αναπαράσταση ισότητας δύο Εδώ έρχονται, νέοι και γέροι, ψηλοί και κοντοί, με μεγάλα και μικρά καρό- 14 Η έννοια της ισότητας με παραδοσιακή ζυγαριά (2.ιιi).
μεγεθών. Για να βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν την έννοια της ισότητας, χρειαζόμαστε μερι- τσια. Είναι τόσο απασχολημένοι με τα ψώνια τους που ούτε καν δίνουν ℮ ℮ ℮
∆/Ε
κά ισομεγέθη (ισοβαρή) αντικείμενα π.χ. κέρματα ή όμοια βιβλία για να τα τοποθετήσουμε στα ζύγια, σημασία στον Σπορίκο που κυκλοφορεί ανενόχλητος ανάμεσά τους. Οι - Πότε ισορροπεί στα ίσα η ζυγαριά; Πότε γέρνει;
℮ ℮ ℮
πωλητές διαλαλούν τα προϊόντα τους.
ένα προς ένα, δύο προς δύο κ.λπ. Όταν τοποθετήσουμε διαφορετικό αριθμό ισοβαρών αντικειμένων
στο κάθε ζύγι, η ζυγαριά γέρνει και δημιουργούμε μία αναπαράσταση της ανισότητας. «Εδώ τα μεγάλα και γλυκά καρπούζια!»... «Εδώ, οι φρέσκιες ντομάτες!»
«Ελάτε να δοκιμάσετε τα κερασάκια μας. Όσο μικρά, τόσο πιο αρωμα-
Βασικές λέξεις και έννοιες τικά!»
Συνδέω ένα προς ένα, ζευγαρώνω, συγκρίνω, ίσα, περισσότερα / λιγότερα, διαφορά, ζυγαριά. «Δύο ευρώ το κιλό οι φράουλες.» ... «Ορίστε! Όλα στη ζυγαριά!»
Δραστηριότητες με τον Σπορίκο και τον Φουντούκο (2.ιιι) Ο Σπορίκος πήγε και κάθισε πάνω στην ομπρέλα ενός φίλου του μα-
νάβη με μια παροδοσιακή ζυγαριά. Η ζυγαριά του, όταν ήταν άδεια ισορ-
Οι οικογένειες του Σπορίκου και του Φουντούκου (Σελίδες φυλλαδίου 12-13) ροπούσε στα ίσα. Αν έβαζε για παράδειγμα ένα μήλο στο ένα ζύγι τότε
Ο Σπορίκος με τα αδέρφια του είπαν να κάνουν μια βόλτα κατά μήκος του ρυακιού. Έτσι, όπως έγερνε προς την πλευρά του μήλου. Ο μανάβης βρήκε δυο καρπούζια
πήγαιναν με μικρά πηδηματάκια και τιτιβίσματα, ο Σπορίκος είδε στην απέναντι πλευρά του ρυακιού με το ίδιο βάρος κι έβαλε από ένα στα δύο ζύγια, έτσι ώστε η ζυγαριά
τον Φουντούκο με τα αδερφάκια του. Την ίδια στιγμή από την άλλη πλευρά, ο Φουντούκος διαι- ισορρόπησε στα ίσα. 15

10 Με τον Σπορίκο και τον Φουντούκο, Δραστηριότητες Μαθηματικών για το Νηπιαγωγείο 11